USA Handelsoorlog: waarom slimme ondernemers nu investeren

,,Wendbaar zijn is niet meer een strategisch voordeel, maar het is gewoon ontzettend belangrijk om te blijven overleven.” Deze woorden van exportspecialist Rosanne Phaff vatten perfect samen waar internationale ondernemers zich nu voor gesteld zien. Terwijl de handelsoorlog tussen Amerika en Europa complete sectoren raakt, ontstaan er tegelijkertijd ongekende kansen voor wie durft te handelen in onzekere tijden.

De realiteit is dat veel ondernemers de boot afgehouden. Importeurs stellen nieuwe deals uit, consumenten boycotten bewust Amerikaanse producten en tarieven fluctueren dagelijks. Toch zijn er ook ondernemers die juist nu investeren, nieuwe markten betreden en deals sluiten terwijl anderen wachten. Hun geheim? Een combinatie van lef, voorbereiding en het besef dat crisis ook kans betekent.

Rosanne is eigenaar van Phaff Export Marketing. Ze is samen met ceo Erik Broekhuijsen van de Van Holland Group te gast in deze aflevering van Grenzeloos Ondernemen, waarin de Amerikaanse handelsoorlog van Trump centraal staat.

Rosanne en Erik begeleiden al jaren ondernemers bij hun internationale ambities naar- en vanuit de Verenigde Staten. Maar ze zien nu een ongekende situatie ontstaan waarbij sentiment net zo belangrijk wordt als economische realiteit.

Sentiment verstoort economie

De huidige handelsoorlog verschilt fundamenteel van eerdere handelsspanningen. Waar vroeger vooral prijsverhogingen op specifieke producten merkbaar waren, speelt nu vooral sentiment een grote rol. Phaff merkt dit direct bij haar klanten: ,,De consument is er ook heel erg bij betrokken. Niet alleen de tarieven en de prijsverschillen spelen een rol, maar ook de consument die uiteindelijk het product wil kopen.”

Een Spaanse inkoper vertelde haar onlangs dat ze liever geen Amerikaans vlaggetje meer boven het schap hangt, terwijl dat eerder juist een uniek verkoopargument was. Er zijn zelfs apps ontwikkeld waarmee consumenten kunnen checken of producten uit Amerika komen, zodat ze bewust alternatieven kunnen kiezen.

Erik Broekhuijsen ziet dit patroon ook vanuit zijn Amerikaanse perspectief: ,,Die cranberries zijn helemaal niet duurder geworden. Er is een app bedacht: laat dit even links liggen.” Het gevolg is uitval van vraag die niets met economische realiteit te maken heeft, maar alles met perceptie.

Ondertussen slaat Amerika de oogkleppen verder dicht. Trump’s strategie van 177 decreten op één dag en ruziemaken met 195 landen tegelijk is ongekend. Het resultaat: bijna 5 biljoen dollar aan tariefinkomsten voor Amerika, maar complete chaos voor internationale ondernemers.

Sectoren hard geraakt

Niet alle sectoren lijden even hard onder de handelsspanningen. Broekhuijsen ziet vooral in de auto-industrie, staal en food sector grote impact. ,,Er worden een paar sectoren knoeihard getroffen. En heel veel helemaal niet.”

Het verhaal van Nike-schoenen illustreert dit perfect. Een schoen die in China wordt gemaakt voor 4 dollar en in Amerika wordt verkocht voor 99 dollar, wordt door een 10% tarief slechts 40 cent duurder in productie. De consumentenprijs hoeft daarom niet van 99 naar 125 dollar te stijgen, maar de media suggereert vaak wel dat alle prijzen enorm omhoog gaan.

De complexiteit van verschillende tarieven voor verschillende landen en productgroepen maakt het voor ondernemers bijna onmogelijk om vooruit te plannen. Broekhuijsen: ,,Zelfs al zet ik het onder elkaar in een spreadsheet, ik snap wat er staat, maar ik begrijp het niet.”

Deze onzekerheid zorgt ervoor dat veel ondernemers deals uitstellen of helemaal stoppen met nieuwe initiatieven. Maar juist dat creëert kansen voor wie wel durft te bewegen.

Het perfecte moment voor actie

Terwijl veel ondernemers afwachten, zien anderen juist nu hun kans. Broekhuijsen vertelt over een ondernemer in de verhuur van bouwmaterialen die nu extra machines inzet: ,,Hij zegt: mensen gaan grote investeringen niet doen, ik zit in de verhuur. Dit is de tijd. Ik zet nog eens een hele rij van die apparaten daar neer.”

Amerika biedt bovendien concrete mogelijkheden voor wie nu investeert. Bedrijven die een fabriek willen openen kunnen vrijstelling krijgen van tarieven. Amerikaanse staten bieden elkaar over met voordelige regelingen: tax holidays, gratis grond op industrieterreinen en financiering tegen 0% rente.

Het verschil met Nederland is opvallend. Waar je hier een ton wil lenen en je schoonmoeder moet meetekenen, ,,is er in Amerika altijd wel iemand die een miljoentje heeft liggen”, aldus Broekhuijsen.

Voor exporteurs betekent dit dat flexibiliteit nu essentiëler is dan ooit. Phaff benadrukt het belang van alternatieve markten, sterke partnerschappen en vooral goede communicatie met importeurs die de lokale situatie kennen.

Strategie voor onzekere tijden

Slimme ondernemers bereiden zich nu voor op verschillende scenario’s. De creativiteit die hij ziet bij ondernemers is indrukwekkend. Toen bleek dat een tarief in Turkije drie maanden niet gold maar hier wel, ging de hele handel via Ankara. Dat soort wendbare oplossingen maken het verschil.

Phaff ziet dat de beste resultaten komen van ondernemers die hun partnerschappen intensiveren: ,,Die importeur-exporteur relatie is gewoon ontzettend belangrijk. Je partner in het land weet vaak hoe het zit en hoe het werkt.”

Het advies is duidelijk: blijf liquid, monitor je supply chain continu en houd verschillende opties open. Maar vooral: laat je niet verlammen door onzekerheid.

Van chaos naar kans

De handelsoorlog creëert inderdaad chaos, maar ook ongekende mogelijkheden. Terwijl sommige ondernemers wachten tot de storm overwaait, positioneren anderen zich strategisch voor de toekomst.

Europa’s voorstel voor ‘zero for zero’ zou een uitweg kunnen bieden, maar niemand weet wanneer of of dat er komt. Broekhuijsen hoopt op snel herstel: ,,Over een half jaar is iedereen al vergeten wat er precies gebeurd is. Dan kunnen we zakelijk weer vriendjes worden.”

Tot die tijd geldt: wie nu wendbaar is en durft te investeren, heeft straks een voorsprong wanneer de rust terugkeert. Want zoals Phaff het samenvat: de vraag is niet of de handelsspanningen voorbijgaan, maar of jij er klaar voor bent wanneer dat gebeurt.